SKOLYOZ (SCHROTH) TERAPİ
Skolyoz kişinin omurgasında özellikle göğüs ve bel bölgelerinde görülen yana doğru bir eğriliktir. Skolyoz tedavisi bu tür durumlar için oldukça etkili bir tedavi yöntemidir. Bu durum tek başına olabileceği gibi aynı zamanda kambur gibi durumlarla beraber de gözükmektedir. Skolyoz ismi pek duyulmamış da olsa Türkiye’de yaklaşık 2.5 milyon insanda bu tür sıkıntı bulunmaktadır. Hastalık genel olarak kız çocuklarında görülmektedir. Bu tedavide en önemli şey tanıdır. Tanı ne kadar erken konursa hastalığın iyileşme ihtimali bir o kadar fazla olacaktır. Tedavisi farklılık göstermektedir. Bunun sebepleri arasında eğriliğin derecesi, skolyozun ilerleme hızları gibi birçok sebep bulunmaktadır. Bu tanının kesin olarak koyulması için gerekli olan şey doktorun tüm omurgayı net olarak görebileceği bir röntgen grafiği olacaktır. Bu röntgenden sonra bu hastalığın yanı sıra hastada başka bir sorun olup olmadığını anlamak için MR gereklidir. Tüm bu işlemlerden sonra hastalığın sebebi ve derecesi anlaşılacak böylece skolyoz tedavi başlamış olacaktır.
Skolyoz Tedavi Yöntemleri
Skolyoz tedavi yöntemleri cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemler olarak iki gruba ayrılmaktadır. Cerrahi olmayan yöntemler genel olarak çocuklarda tercih edilmekte ve yetişkin insanlarda pek kullanılmamaktadır. Bir diğer sebebi de eğriliğin 40 derece üstü herhangi bir kimsede cerrahi olmayan yöntem tercih edilmez. Cerrahi olmayan yöntemlerden en etkilisi korse tedavisidir. Bu tedaviyle eğriliğin fazla olmadığı çocuklarda başarılı bir şekilde skolyozun giderildiği gözlemlenmiştir. Skolyoz tedavilerinde en çok tercih edilen yöntem cerrahi yöntemlerdir. Skolyozun büyümesinin devam ettiği ve eğriliğin 40 derece ve üzeri olduğu durumlarda kesin olarak cerrahi yöntem tercih edilir. Bu yöntemde hastanın sırtına ve beline vida ve çubuklar yardımıyla omurganın düzleşmesi sağlanmaktadır. Tüm bu tedavi yöntemleri uygulanırken hastanın durumu dikkatli bir şekilde gözlemlenir. Böylece herhangi bir sıkıntı olmasında direkt müdahale edilir. Fakat cerrahi yöntemler skolyoz tedavisinde son zamanlarda bir hayli gelişim gösterdiği için bu durumun yaşanma ihtimali bir hayli düşük olacaktır. Hastanın durumuna göre de bu tedavilerin süresi de değişkenlik göstermektedir.
Skolyoz Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Kimi hastalar skolyoz tedavisi olmak istemez ve skolyoz tedavi edilmezse ne olur diye düşünebilir. Zaten skolyoz çoğu durumda ciddi seviyelerde olmaz ve birkaç spor hareketi neticesinde düzelme gösterebilir. Fakat doktorun olması gerektiğini söylediği durumlarda skolyoz tedavisi ertelenmeden yapılmak zorundadır. Skolyoz tedavi edilmediği durumlarda bazı hastalıkları da tetikleyebilecek bir hastalıktır. Özellikle büyüme çağındaki bir çocuk skolyoz tedavisi olması gerektiği halde olmaması durumunda solunum yetersizliği yaşadığı birçok kez görülmüştür. Skolyoz ilerlemesi durumunda özellikle göğüs kafesinin daralması ve akciğerin fonksiyonlarını etkilediği bilinmektedir. Bu sebeple sadece şekil olarak değil insan sağlığını da bir hayli etkileyebilen durumlar söz konusudur. Bazı durumlarda skolyoz sürekli büyüme eğilimi gösterirken kimi durumlarda sabit kalmaktadır. Hastanın skolyozdan dolayı eğrilik sıkıntısı sürekli artan bir seviyedeyse ve skolyoz tedavisi olmazsa bu hem fiziksel olarak birçok sıkıntı yaşamasına sebebiyet verebileceği gibi aynı zamanda da sağlık sorunları olarak geri dönecektir. Tüm bu sebepleri incelediğimiz vakit doktorlar skolyozun tedavi edilmesinin gerekli olduğunu söylediği takdirde ciddiye alınmalı ve kısa bir süre içinde de tedaviye başlanılmalıdır.
Skolyoz Ağrısı
Skolyoz, egzersiz ve tedavi yapılmadığı sürece ilerlemesi mümkün olan bir hastalıktır. Bu nedenle skolyoz ağrısı çeken kişiler mutlaka evde, spor merkezinde ya da hastahanede fizyoterapist yardımıyla egzersizlerini düzenli şekilde yapmalıdır. Kişi doktora gittiğinde genel olarak skolyoz derecesine göre doktorlar da belirli egzersiz kağıtları verir. Bu kağıtlarda birçok pozisyon gösteriliyor. Pozisyonların hergün yapan kişilerde büyük ölçüde ağrı azaldığı gözlemlenmiştir.
Skolyoz Ağrısına Çözüm Önerileri
Skolyoz ağrısı, genellikle sırt, bel ve omuz bölgelerinde hissedilir. Bu kişiler sırtında ağırlık taşıyor gibi hissederler. Özellikle masa başı çalışma veya ağır işlerde çalışma ile bu ağrı artabilir. Skolyoz egzersizleri karın ile bel kısmını ve sırt kaslarını güçlendirmek, doğru duruş pozisyonunu bulmak için yapılır. Ağrıların önüne geçebilmek için egzersizlerin doğru tekniklerle yapılması şarttır. Bu nedenle hastaya eşlik edecek bir fizyoterapist olursa tedavi daha kolay gerçekleşebilir.
Ağrıyı dindirmek için yapılan skolyoz egzersizleri her skolyoz hastasında uygulanmaz. 20 derece altındaki skolyozlarda daha sık egzersiz tedavisi uygulamak amaçlanır. 20-40 derece skolyozu olan kişilere korse takmak, 40 derece üzeri skolyozu olan kişilere ise cerrahi müdahale uygulamak tavsiye edilir. Pelvik tilt, hamstring germe hareketi egzersizi, kedi deve egzersizleri, orta sırt döndürme ve germe egzersizi, çaydanlık ve çift bacak karın presi skolyozda uygulanan egzersizlere örnek olabilir. Tüm bu hareketleri her gün 2 set şeklinde 10 kere yapan kişilerin sırt ağrılarında büyük ölçüde azalma keşfedilmiştir.
Skolyoz ağrısı için korse kullanımı da oldukça yaygındır. Birçok farklı korse tipi vardır. Doktor tavsiyesine göre kişinin s ya da c olan skolyozu ve eğrilik durumu baz alınarak korse alınır. Her korsenin kullanım süresi uzunluğu farklıdır. Skolyoz ağrısını dindirmek isteyen biri günlük olarak mutlaka spor yapmalıdır. Sırt kasları kuvvetlendikçe ağrıda büyük ölçüde azalma hissedilir. Özellikle sırt üstü yüzme yapan skolyoz hastalarında çok fazla rahatlama hissi görülür. Fakat yüzmenin skolyoz tedavisi olmadığı da bilinmelidir. Bu egzersizler yalnızca rahatlamak ve ağrıyı azaltmak için yapılır. Skolyozu azaltmak için SEAS, FİTS ve Scroth egzersizleri de fizyoterapist eşliğinde yapılabilir.
Skolyoz’ da Egzersiz Ve Fizik Tedavinin Önemi
Skolyoz ister başlangıç seviyesi olsun ister ileri seviyede olsun mutlaka teşhis edildiği ilk günden itibaren tedavilere başlanmalıdır. Bunun için en etkili yöntemlerden bir tanesi de tabiki de egzersizlerdir. Doğru pozisyonlarda yapılan egzersizler skolyoz hastaları için tedavide önemli gelişmeler göstermektedir. Eğer hasta bu süreçte sabırlı olursa ve doktorunun verdiği tedaviyi uygularsa skolyoz tedavisinde önemli sonuçlar gösterebilmektedir. Fizik tedavi bunda en etkili yöntemlerden birisidir.
Skolyoz’da Yapılması Gerekenler
Doğru egzersiz pozisyonlarının yanı sıra hafif ya da orta derecede olan skolyozlarda korse uygulaması da etkili sonuç göstermektedir. Özellikle oturma kaynaklı omurga bozukluklarında korse uygulaması başarılı sonuçlar göstermektedir. Özellikle skolyoz ilerlemesini durdurmak için korse uygulaması başarılı sonuçlar göstermektedir. Oturma bozukluklarıyla oluşan skolyozların önlenmesi korse uygulaması ve egzersizlerle birlikte ilerleme göstermez ve hastaların ağrılarının azalmasına fayda sağlayan yöntemlerdir.
Özellikle skolyozun ilerlemesini engellemek ve kas, eklem ağrılarını azaltmak için yapılması gereken şeylerden bir tanesi de yüzmektir. Yüzmek kas ve iskelet sistemini çalıştırdığı için yüzme, pilates gibi egzersizler skolyoz ilerlemesini durduran en önemli sebeplerden birisidir.
Bunların yanında duruş bozukluğu ile birlikte de ortaya çıkan skolyozlar küçükte olsa önlemler alınarak düzeltilmeye başlanabilir. Özellikle masa başında çok vakit geçiren kişiler ya da duruş bozukluğu ile televizyon izleyen kişiler günlük hayatlarında ufak değişiklikler yaparak az da olsa skolyoz tedavisinde önlemler alabilirler. Hayat şartlarının değiştirilmesi de özellikle çocukların gelişme çağında skolyozu önleyebilmektedir. Fizik tedavi ile birlikte desteklendiğinde ise skolyoz ilerlemesinde vakalar olumlu sonuçlar yakalayabilmektedirler.
Cerrahi operasyonlar ile birlikte de skolyozun önlenmesi mümkündür. Fakat genelde cerrahi operasyonlar skolyoz eğriliğinin derecesine göre şekillenmektedir. Genellikle derecenin belirli bir sayının üzerinde olması durumunda cerrahi operasyonlar gerçekleşebilir. Yapılan cerrahi operasyon genellikle kolay bir tedavi süresiyle hastayı karşılamaktadır. Özellikle yapılan ameliyattan bir gün sonra hasta ayağa kalkmaktadır kısa bir süre sonra da normal yaşantısına geri dönmektedir. 1 yıl sonra ise tamamen ameliyat olmamış gibi yaşantısına devam etmektedir. Bütün bu süreçler sabır istese de sabırlı olduktan sonra eski sağlığınıza kavuşabilirsiniz.